Trong bóng đá sân 5 người (hay còn gọi là Futsal), thủ môn đóng vai trò then chốt trong chiến thuật phòng ngự và phát động tấn công. Tuy nhiên, luật thủ môn sân 5 người lại có nhiều điểm khác biệt so với sân 11 người. Việc nắm rõ luật thủ môn sân 5 người sẽ giúp người chơi tuân thủ đúng quy định, tránh bị phạt không đáng có và nâng cao hiệu quả thi đấu.
Luật thủ môn sân 5 người
Theo luật Futsal hiện hành, mỗi đội được phép có 5 cầu thủ trên sân, trong đó có 1 người là thủ môn. Thủ môn là người duy nhất được sử dụng tay để chơi bóng, nhưng chỉ được phép trong khu vực cấm địa, hay còn gọi là vòng cấm 6 mét tính từ khung thành.
Trang phục của thủ môn phải khác biệt rõ ràng so với các cầu thủ cùng đội, đối phương và trọng tài. Thủ môn được phép mang găng tay, mặc quần áo dài tay hoặc dài chân để bảo vệ cơ thể, nhưng không được đeo các loại trang sức gây nguy hiểm.
Khu vực sử dụng tay và thời gian giữ bóng
Theo thông tin từ 90phut thủ môn chỉ được dùng tay để bắt bóng trong khu vực 6 mét trước khung thành. Nếu bước ra ngoài khu vực này, thủ môn không được phép dùng tay nữa, và mọi hành vi chơi bóng bằng tay ngoài khu cấm sẽ bị coi là phạm lỗi.
Ngoài ra, thủ môn chỉ được giữ bóng bằng tay tối đa 4 giây. Nếu giữ lâu hơn thời gian quy định, trọng tài sẽ thổi phạt gián tiếp cho đội đối phương ngay tại vị trí xảy ra vi phạm.
Quy định phát bóng của thủ môn
Khi thủ môn phát bóng, cần nắm bắt rõ những quy định:
Phát bóng sống
Sau khi bắt bóng từ tình huống bóng sống (bóng đang lăn), thủ môn có thể phát bóng bằng tay hoặc bằng chân. Tuy nhiên, vẫn phải tuân thủ nguyên tắc không được giữ bóng quá 4 giây và không được chuyền bóng cho đồng đội chưa vượt qua vạch giữa sân nếu bóng chưa chạm bất kỳ cầu thủ nào khác.
Phát bóng chết
Trong tình huống bóng ra ngoài biên ngang và đội thủ môn được quyền phát bóng lên, thủ môn bắt buộc phải dùng tay để ném bóng. Bóng sau khi được phát phải lăn ra khỏi vòng cấm thì mới được đồng đội chạm vào. Nếu phát bóng chưa ra khỏi vòng cấm mà đồng đội đã chạm vào, trọng tài sẽ yêu cầu phát bóng lại hoặc thổi phạt tùy tình huống.
Những lỗi thường gặp
Dưới đây là những lỗi thường gặp mà thủ môn sân 5 người dễ mắc phải:
Giữ bóng trong khu vực cấm là lỗi phổ biến nhất và bị thổi phạt gián tiếp.
Bắt bóng bằng tay khi nhận đường chuyền về bằng chân từ đồng đội. Luật quy định rõ ràng rằng trong trường hợp này, thủ môn chỉ được dùng chân chơi bóng.
Phát bóng chưa ra khỏi vòng cấm mà đã có cầu thủ chạm vào.
Phát bóng sống cho đồng đội đứng bên phần sân nhà mà bóng chưa chạm bất kỳ ai và người đó chưa vượt qua vạch giữa sân.
Mỗi lỗi kể trên đều có thể bị thổi phạt gián tiếp hoặc cho đội bạn hưởng bóng tại vị trí vi phạm.
Luật thủ môn sân 5 người thay người đối với thủ môn
Thủ môn có thể được thay người trong suốt trận đấu, nhưng chỉ khi bóng ngoài cuộc và phải được trọng tài cho phép. Cầu thủ vào thay thủ môn phải mặc trang phục phù hợp, có số áo đã đăng ký trước với trọng tài.
Việc thay thủ môn chỉ được diễn ra đúng khu vực thay người, và cầu thủ được thay ra phải rời sân hoàn toàn trước khi người mới được vào sân.
Ngoài ra, trong trường hợp cần thiết, một cầu thủ bình thường có thể tạm thời giữ vai trò thủ môn nếu có trang phục và số áo phù hợp.
Xem Thêm: Thẻ vàng là gì? Nguồn gốc và lỗi bị phạt cơ bản năm 2025
Luật bắt phạt đền của thủ môn
Trong các tình huống đá phạt đền, thủ môn phải đứng trên vạch vôi của cầu môn, giữa khung thành, không được bước lên phía trước hoặc di chuyển sớm trước khi cầu thủ đối phương đá bóng. Nếu thủ môn vi phạm mà bóng không vào lưới, trọng tài sẽ cho đá lại. Ngược lại, nếu bóng đã vào thì bàn thắng vẫn được công nhận.
Sau khi bắt được cú sút, thủ môn có thể phát bóng nhanh bằng tay để phản công.
Kỹ năng cần thiết cho thủ môn sân 5 người
Để thi đấu tốt ở vị trí thủ môn trong sân 5 người, ngoài việc nắm rõ luật, người chơi cần có các kỹ năng sau:
Phản xạ nhanh để xử lý các cú sút ở cự ly gần.
Khả năng phán đoán tình huống tốt để cản phá các pha dứt điểm bất ngờ.
Kỹ năng phát bóng chính xác bằng cả tay và chân để hỗ trợ phản công.
Giao tiếp hiệu quả với các hậu vệ để điều chỉnh hàng phòng ngự kịp thời.
Kết luận
Luật thủ môn sân 5 người khá khác biệt so với sân 11 người, nhưng quan trọng nhất là thủ môn cần hiểu luật và rèn kỹ năng bắt bóng tốt. Điều này sẽ giúp đội giữ được thăng bằng, yên tâm xử lý tình huống và dễ chiến thắng.